Burgemeester en wethouders hebben in het karakteristieke stadhuis plaatsgemaakt voor fotoboeken en tentoonstellingen.

De Grote Kerk dient als expositieruimte voor het beste wat Nederland op gebied van portretfotografie te bieden heeft.

Een tentoonstelling binnen een tentoonstelling: doe-het-zelf-evenement Festival-OFF exposeert in verschillende etalages.

Elke twee jaar wordt in Naarden het FotoFestival Naarden gehouden dat al jaren succesvol de actuele stand van zaken in de Nederlandse fotografie weergeeft. Voor het oog van de festival-bezoeker ontrolt zich, aan de hand van een hoofdthema, de fotografie als een belevenis.

 

Een belevenis die niet alleen gecreëerd wordt door de diverse binnen- en buitententoonstellingen, maar ook door middel van een uitgebreid programma met aan fotografie gerelateerde activiteiten.

 

Naarden-Vesting staat tijdens het foto festival bol van de fotografie. Het knusse plaatsje is van zichzelf al fotogeniek. Daarnaast huisvest het stadje momenteel het tweejaarlijkse FotoFestival Naarden. Een fraai decor voor de beste portretten van vaderlandse bodem.

Een Amerikaanse toerist valt met zijn neus in de boter. Met een forse camera toog hij naar het knusse vestingstadje, om de omvangrijke verdedigingswerken en pittoreske straatjes te bezien. Nu blijkt het vier weken lang de hoofdstad van de Nederlandse portretfotografie te zijn. "Faces everywhere, it's amazing" roept hij verrukt uit.

Het Naardense fototentoonstelling is uniek in zijn soort. Toch scheelde het weinig of de twaalfde editie van het evenement had het daglicht nooit gezien. De bezoekersaantallen van het vorige festival vielen dermate tegen, dat de toenmalige curatoren de handdoek in de ring gooiden.

Naardens fotograaf Pim Westerweel richtte het evenement in de jaren 80 op. Toen bood het elke twee jaar een blik op de actuele stand van de fotografie. Gaandeweg namen (nieuwe) fotomusea deze functie echter over.

Toch zien de kersverse curatoren het wel zitten. De meeste tentoonstellingen richten zich volgens hen primair op documentairewerk. Met het thema “Let’s face it” tapt men uit een ander vaatje; dat van de portretfotografie. In het stadhuis, de kerk, het bastion, galerieën, kazematten, aan de buitenkant van de vestingwal; overal hangen mensenfoto's.

Het vestingmuseum biedt plaats aan het werk van Jan Banning, winnaar van de Zilveren Camera 2010 in de categorie portretten enkel. Tussen kazematten en kanonnen hangt zijn serie over overheidsmacht en het misbruik ervan.

 

Onaangekondigde bezoeken aan ambtenaren leverde een prachtige serie foto’s op. Het eindresultaat gaat de hele wereld over en geldt als het meest tentoongestelde, Nederlandse fotoproject ooit.

De aanwezigheid van National Geographic schept verwachtingen. De organisatie nam echter slechts 12 platen mee, die er wat verloren bijhangen. De grootste afdruk is een oude bekende: het Afghaanse meisje met de groene ogen.

Mensen op een zebrapad midden in de stad; een alledaagser tafereel is nauwelijks denkbaar. Toch trekt de serie "Oversteek" van Poike Stomps de aandacht. De platen spreken aan vanwege een bijzondere wisselwerking tussen herkenning en abstractie, choas en gekunstelde rust.

Zijn visitekaartje toont de foto waar het allemaal mee begon. Stomps licht toe: "Ik maakte een foto van Amsterdammers in beweging. Het resultaat trok me aan en ik besloot het verder te onderzoeken." De zoektocht leidde naar overstekende mensen in meerdere hoofdsteden binnen Europa.

De documentairefotograaf exposeert in Bastion Oranje acht beelden. Dat moeten er spoedig meer worden: "Ik wil over anderhalf jaar alle hoofdsteden van de EU-landen gedaan hebben, eigenlijk ook nog de landen die toe willen treden tot de EU.”

Stomps’ platen intrigeren door de bijzondere techniek. "Ik gebruik meerdere flitsers. Een krachtige, die voor strijklicht zorgt, geïnspireerd door de lichtval van Rembrandt". De foto in eigen hoofdstad knipte hij met de flitser op statief. Tegenwoordig bedient een assistent de flitsapparatuur.

 

Voor een spontaan resultaat is zo min mogelijk opvallen het devies: "Net voor de foto doe ik alsof ik een sigaretje sta te roken."

Het karakteristieke stadhuis doet -evenals het Andreashuis- tijdelijk dienst als boekwinkel. Waar normaal burgemeester en wethouders vergaderen, vinden nu de nieuwste fotoboeken gretig aftrek. De zolder van hetzelfde pand herbergt onder andere een prachtige reeks portretten van Roma in Bulgarije.

Het project van Mike Roelofs -winnaar Zilveren Camera portretcategorie- brengt foto en film voorzichtig samen. Tussen de afdrukken hangt een monitor die een statisch beeld lijkt weer te geven. Wie langer kijkt ziet een geportretteerde plotsklaps met een grote zakdoek de neus afvegen en een ander breeduit grijnzen.

De Grote Kerk doet dienst als belangrijkste expositieruimte. Het prachtige bouwwerk is gereserveerd voor de crème de la crème van de vaderlandse portretfotografie. Hier is alleen het beste goed genoeg. Het trio Joost van den Broek, Stephan Vanfleteren en Koos Breukel domineert de kooromgang.

Indringende, harde foto's vertellen een verhaal en roepen tegelijk vragen op. Pure, authentieke platen gunnen de kijker een blik in het leven van de geportretteerde. Een oudere bezoeker doet een stap naar achter en verzucht: "Wat is dit ongelofelijk mooi zeg, zo schitterend."

FotoFestival Naarden is elke twee jaar in Naarden-Vesting. Je kunt er naar toe met een dagkaart voor alle locaties. CJP, studenten en fotobondleden krijgen korting op de entreeprijs. Voor kinderen t/m 14 jaar is de toegang gratis. Kijk voor de details op de site Fotofestival Naarden.

Het succes van de eerste versie van FotoFestival Naarden werkte aanstekelijk. Daarom kreeg het evenement al bij de tweede editie een kleiner broertje: Festival-OFF. Het begon met fotoclub Delta-F, die een expositie inrichtte in een etalage aan de Marktstraat. Gaandeweg sloten andere enthousiastelingen zich aan.

 

In het begin bestond het festivalletje uit los zand; het was ieder voor zich. Maar gaandeweg ontstond een bescheiden samenwerking. De organisatie zorgt voor promotie, de rest bestaat nog steeds uit doe-het-zelven. Curatoren schitteren door afwezigheid. Iedereen met foto's, een expositieruimte en eventueel een sponsor mag meedoen.

Tekst en foto’s: Wessel van Binsbergen