Polarisatiefilter: Gebruik een polarisatiefilter op de blauwe lucht intenser te maken. De witte takjes met sneeuw contrasteren nu nog meer.

Voorgrond: Een pol gras speelt een rol op de voorgrond. Het versterkt de dieptewerking omdat dichtbij en ver weg in één plaat te zien zijn.

Weggetje: Het weggetje fungeert als zichtlijn die onze ogen automatisch volgen. Het zorgt voor diepte in de foto van besneeuwde bomen.

Condensstrepen: Speur altijd naar aardige details. De condenssporen wijzen in dezelfde richting als het zonlicht en versterken zo het beeld.

Fotograferen in de sneeuw

Winterfotografie tips

Overbelichten en aanpassen witbalans soms nodig voor echt wit

Het zien van de eerste, neerdwarrelende sneeuwvlokken maakt in jong en oud wat los. De kleuters gaan spontaan op zoek naar wortels en knopen voor de witte, koude pop. Grotere kinderen beginnen in gedachten al een sneeuwballengevecht. De vertegenwoordiger denkt gelijk aan lange files en meer reistijd. En de hobbyfotograaf; die kan niet wachten op de camera in te pakken en op stap te gaan. Om al het moois goed vast te leggen zijn witbalans en belichting van groot belang.

Fotografie wintersport

Steeds meer mensen binden de dakkoffer op de auto om ver van huis op de latten te gaan staan. De bergachtige wintersportgebieden zijn in de zomer al prachtig, maar met een witte deken van sneeuw erover wordt het pas echt een sprookjeslandschap. Valt er in Nederland sneeuw, dan is hier ook genoeg te zien. De witte laag werkt vervreemdend; de overbekende, eigen omgeving doet heel anders aan. De grens tussen wegen, paden en het aanliggende land vervagen, kleine details sneeuwen letterlijk onder.

Winterlandschappen fotograferen

Als alles er even wit en prachtig uitziet is het soms moeilijk kiezen wat te fotograferen. Veel mensen komen dan ook niet veel verder dan de eigen perenboom of straat te fotograferen, omdat dat er al zo anders uitziet. Ga eens kijken in een natuurgebied, op een heideveld of bij een bosrand. Misschien is er een gebied in de buurt waar wilde paarden of koeien lopen. Van die dampende, grote beesten in een sereen, wit landschap kan schitterende foto’s opleveren. Zoek bij voorkeur een gebied uit wat bekend is. Dan kunnen van tevoren al wat mooie stekjes uitgekozen worden.

Zon en sneeuw

Hoewel de zon van grote invloed is op sfeervolle winterplaatjes, zorgt dezelfde zon ervoor dat de gezichten maar beperkt houdbaar zijn. In wintersportgebieden waar er dagelijks sneeuw bijvalt en het kouder is speelt dit probleem minder, zodat er rustiger kan worden gekiekt. Let ook op details; isoleer een takje met een grote laag sneeuw erop, ijskristallen die flonkeren in de zon, deze plaatjes maken een serie winterfoto’s compleet.

Compositie winterfotografie

Naast het zoeken van een onderwerp heeft de fotograaf ook een grotere kluif aan het maken van een goede compositie. Normaal kan voor een samenstelling van beeldelementen vaak gebruik worden gemaakt van kleuren en vlakken. Maar vrijwel de enige kleur in een besneeuwd winterlandschap is wit en de kleinere vlakken zijn ondergesneeuwd. Neem vooral iets mee op de voorgrond om extra diepte in de foto te creëren; een leuning, een set ski’s, een uitpuffende gelegenheidssporter, een takje, wees creatief.

Dieptewerking

Ook diagonaallijnen versterken het dieptegevoel. Een hek, bergrug of bosrand kan hier goed voor gebruikt worden en deze vallen ook nog eens extra op doordat de rest van het beeld monotoner is. Denk ook aan de 1/3-2/3-regel; richt de spiegelreflex camera bijvoorbeeld zo dat een derde van de het beeld blauwe lucht is, tegen twee delen witte sneeuw. Het brengt de compositie in balans.

Weerkaatsing

Hoe mooi sneeuw er ook uit ziet, het blijft een lastig onderwerp om te fotograferen. Als de zon erop schijnt schittert het; de witte laag weerkaatst veel licht. De camera weet hier niet altijd goed raad mee. Is het zonnig en staat er een deel blauwe lucht in beeld, dan is de kans het grootst dat de automatische stand een goed resultaat oplevert. Bij bewolkt weer nekt het weerkaatste licht een goede lichtmeting al snel. De lichtmeter meet veel ‘vals’ licht -de reflecties door de sneeuw- en stopt daardoor te vroeg met belichten waardoor de sneeuw grijs wordt en de hele foto te donker is.

Histogram

Wie het histogram van een foto begrijpt kan hier ook uit opmaken of de foto onderbelicht is; bij een foto met een groot aandeel sneeuw zal een grote piek helemaal aan de rechterzijde van het diagram te zien zijn. Staat de piek niet precies rechts, dan is de kans op een te donkere plaat groot.

Belichtingscompensatie

Om dit op te lossen kan belichtingscompensatie worden gebruikt. Deze functie heeft meestal een vierkant pictogrammetje met een plusje en een minnetje. Door nu voor een compensatie van +2/3 of +1 stop te kiezen, wordt de foto eigenlijk te licht gemaakt, maar dit compenseert juist de afwijking van het toestel.

Belichting in stappen

Maak als het kan altijd een paar foto’s met verschillende compensaties -een belichtingstrapje- lopend van 0 tot +1,5. Wordt teveel gecompenseerd, dan vallen details in de lichtste delen weg. Fotograferen die in RAW-formaat schieten kunnen thuis uitgebreid proberen wat het beste compromis is en zijn in het veld dus flexibeler.

Witte sneeuw

Ligt het te fotograferen onderwerp in de schaduw, dan is er een aanzienlijke kans op een blauwe foto. Experimenteer of de witbalans-stand “schaduw” of “bewolking” dit afdoende verhelpt, anders biedt de witbalans met de hand instellen soelaas. Kies handmatige witbalans, richt op mooie, witte sneeuw en druk af. Het toestel weet nu wat echt wit is en neemt de testmeting als ijkpunt.

Camera en kou

Wintersporters pakken zich meestal grondig in. De camera krijgt echter geen extra jas aan, hoewel de techniek het ook moeilijker heeft in de kou. Batterijen gaan minder lang mee, dus zorg elke dag in ieder geval voor een volle accu of een setje reservebatterijen. Bij extreme kou kan de camera er zelfs algeheel de brui aan geven. De camera onder de jas ‘dragen’ kan afdoende helpen, zorg anders voor een stevige, isolerende fototas.