Foto: Rollin Verlinde

Handboek natuurfotografie

Van diagfragma tot telelens, van schuiltentfotografie tot onderwaterfotografie, van batterij  tot poepdoos. Het Handboek natuurfotografie laat niets aan het toeval over. Hoever dat moet gaan, is even de  vraag.

Informatief boek

Het moet absoluut gezegd worden: het Handboek natuurfotografie is een bijzonder informatief boek. De auteurs zijn er in geslaagd een uitstekende mix te creëren van fototechnische, artistieke en praktische informatie. Met een hoog educatief gehalte, mede dankzij de opdrachten.

Technische informatie

De technische informatie in het Handboek natuurfotografie is compact en compleet, maar niet diepgaand. Echter genoeg om meer te begrijpen van diafragma, sluitertijd, ISO-waarde, etc.. Ik vind het een goed principe dat de auteurs eerst die technische aspecten behandelen, voor ze zich richten op de specifieke aspecten van natuurfotografie. Ook het uitgebreid behandelen van beeldende principes en een artistieke manier van kijken is een sterk punt van dit boek. Zeker voor natuurfotografen, die vaak erg gefocust zijn op het registreren van wat zij zien. In dat opzicht is er nog veel te winnen in het wereldje van de natuurfotografie.

Outdoor kleding

Qua adviezen vind ik dat de auteurs niet altijd te volgen zijn. Zoals het advies om niet te dure kleren aan te trekken als natuurfotograaf. Als het stuk gaat, is het zonde van zo’n dure broek, vinden de auteurs. Maar een Fjäll Raven broek van 120 euro kan toch echt meer hebben dan een outdoorbroek van 35 euro van de Welkoop. Daarnaast heeft goede kwaliteit outdoorkleding eigenschappen die juist in het veld belangrijk zijn. Zoals betere ventilatie, sneller droog, sterker, warmer en duurzamer. Ik ben ervan overtuigd dat de meeste natuurfotografen dit zullen onderschrijven.

Adviezen

In sommige adviezen  vind ik de auteurs ook te ver gaan. De meeste natuurfotografen vinden een uitstekende oplossing als zij in een schuiltent zitten en plotseling aandrang krijgen. De auteurs gaan ervan uit dat het advies om een emmer mee te nemen als poepdoos in hun boek thuishoort. Jammer. Juist dit onderdeel zou ik aan de creativiteit van de fotograaf overlaten. Het haalt de inhoud van het boek op zo’n pagina omlaag naar een bijna infantiel niveau. Of rekenen de auteurs dit advies tot ‘het doorbreken van de zwijgcultuur’, waarmee het boek in een persbericht werd aangekondigd? Want dat is namelijk mijn grote vraag. Ik vind nergens in het boek een bladzijde die aan die krachtige aankondiging recht doet. De auteurs noemen de verantwoordelijkheid van de fotograaf in het zorgvuldig omgaan met de natuur en de regels tegen verstoring. Op vier van de grofweg 250 pagina’s staan zij stil bij de ethische aspecten van natuurfotografie. Terecht dat zij dit doen. Maar het komt op mij nergens over als ‘doorbreken’ van een ‘zwijgcultuur’. Ze roepen er hooguit toe op. En inderdaad, laten de fotografen die dieren vangen om ze voor de lens te zetten, zich niet tot de natuurfotografen rekenen. Maar laten de fotografen die zwijgen over hun succesvolle locaties vooral blíjven zwijgen. Genoeg voorbeelden van natuurfotografen die in hun honger naar een topplaat voorgoed de rust van een fotograaf én de dieren verknalden. Nog zie ik een fanatieke vogelaar mét telelens door witberijptje rietkragen door de bevroren Amerongse Bovenpolder banjeren. Alles verstorend, niets ontziend, want er scheen een Roerdomp te zitten. Die wilde hij ‘s avonds nog op Birdpix hebben.

Natuurbeheerders

Bedoelen de auteurs ook natuurbeheerders? Laten die inderdaad de individuele natuurfotograaf, die integer zoekt naar mogelijkheden, behulpzaam zijn. Maar laat natuurfotografie geen massa-evenement worden. In dat opzicht zal de échte natuurfotograaf hoofdschuddend kijken naar de foto op pag. 16 van het Handboek natuurfotografie. Eén lange rij mensen met gecamoufleerde telelenzen die kiezen voor de makkelijkste weg: burlende edelherten fotograferen op de Hoge Veluwe.  Genoeg voer voor een volgende column.

Exif data

Het is een goede en praktische keus om de foto’s in het boek te voorzien van de exif-data. Dat geeft niet alleen nuttige informatie, het is ook leuk ter vergelijk met eigen foto’s en de instellingen die je daarbij gebruikt hebt. Er zitten prachtplaten bij, maar ook foto’s die een gevoel van middelmatigheid oproepen. Desondanks vind ik het Handboek natuurfotografie een goede publicatie. Een eerste aanzet om natuurfotografie als aparte discipline naar een hoger plan en meer erkenning te brengen. Zeker de beginnende natuurfotograaf kan er veel informatie uit halen. Het is voor mij wel de vraag, hoe vaak de gevorderde fotograaf er in terug zal bladeren.

N.a.v. Handboek natuurfotografie, door Bart Siebelink en Edo van Uchelen, uitgegeven door KNNV Uitgeverij, , 256 pag., ISBN 978 90 5011 366 3, prijs € 29,95.

Auteur: Bas van Dijk van Basnatuurlijk

Meer over dit onderwerp

Expeditie Wildernis
Recensie Expeditie Wildernis: grasduinen én nadenken

De steenuil
Boek ‘De steenuil’ must have voor natuurliefhebbers

Wild en bijster land
Dwalen met boek ‘Wild en bijster land’ van Natuurmonumenten

Loofbomen in Nederland
Prachtig boek over Nederlandse en Vlaamse loofbomen

50 jaar Vogelringstation
50 jaar vogels ringen

Zakgids Nederlandse vogels
Nieuwe zakgids Nederlandse vogels

Zeeboek
Zeeboek van @KNNV Uitgeverij: fijne gids voor langs de vloedlijn